KHÔNG LẠC BƯỚC VỚI TÌNH SAY HUYỄN MỘNG

 

(Đọc ĐIỀU EM CẦN của Lâm Băng Phương)

 

Đôi khi chỉ vì yêu thích một hành động, một cử chỉ, một lời nói mà ta yêu cả một con người; bỏ qua những thiếu sót mà ta chưa yêu thích để gắn bó với nhau mãi mãi. Điều ấy cũng đúng khi ta tiếp cận với tác phẩm văn học. Chỉ vì yêu thích một vài câu thơ mà ta thuộc cả bài thơ; yêu thích một nhân vật, một chi tiết mà ta đọc hết tập truyện. Dong dài như vậy để nói rằng 99 bài thơ trong tập sách ĐIỀU EM CẦN của Lâm Băng Phương do nxb Hội Nhà văn cấp phép năm 2023, không phải bài nào tôi cũng yêu thích, nhưng có những tứ thơ, câu thơ đã neo trong lòng tôi để tôi đủ sức đọc hết tập. Cũng có thể ĐIỀU EM CẦN là tập đầu tay được tác giả in vào tuổi đã bảy mươi, khiến tôi đồng cảm chăng? Bởi, trong tập thơ mới in năm 2024 của tôi cũng có bài:

LỜI ĐẦU SÁCH

Chớm bảy chục năm hưởng tuổi trời

Thân còn khỏe khoắn trí chưa ngơi

Trải qua dâu bể nhiều phen biến

Ngoảnh lại công danh mấy lúc bơi

Vị ái vị ân nồng gối thắm

Mùi duyên mùi nợ ấm tình đời

Muốn quên nhưng dạ càng thêm nhớ

Ghi lại chút tình để đọc chơi!

Ngô Văn Cư

 

I.              CUỘC ĐỜI NHƯ CHIẾC LÁ TRONG THU VÀNG

 

Tuổi bảy mươi thì còn được gì nếu chẳng phải là những ký ức vui buồn đã đi qua cuộc đời. Hình như Lâm Băng Phương đã thấy một cuộc chơi đã vào chung cuộc.

Trần gian như cuộc chơi

Bức tranh màu muôn vẻ

(Lời cho con – trang 20)

 

Rồi tự ve vuốt cảm xúc của mình:

 

Tự ru những buổi hoàng hôn

Tự ru hạnh phúc tình nồng bảy mươi.

(Tự ru – trang 19)

 

Hạnh phúc cho những ai dìu bạn tình của mình đi suốt cuộc hành trình con người từ sự rung động đầu đời. Tác giả Lâm Băng Phương giật mình vì thời gian như bóng câu qua cửa sổ nhưng lại vô cùng hạnh phúc khi tóc đen xưa đã viền bạc phủ trên đầu:

 

Chợt giật mình năm tháng thoáng qua thềm

Chúng mình sống dòng đời đi hơn nửa

Thời gian trôi như bóng câu qua cửa

Tóc đen xưa viền bạc phủ trên đầu

(Viết tặng anh ngày sinh nhật – trang 39)

 

An nhiên sống trong hiện tại là tìm thấy thiên đường ngay trong đời sống thường nhật. Hạnh phúc không tìm ở đâu xa. Nó đang trong tầm tay mình đấy. Người xưa đã từng dạy biết đủ là đủ. Nếu cứ loay hoay gom góp tinh thần, vật chất cho đủ thì chỉ nhọc thân mà không còn thời giờ hưởng trọn vẹn hạnh phúc:

 

Tin kiếp người chỉ một lần thôi đấy

Chẳng bao giờ tìm thấy ở đời sau.

(Sống trọn vì nhau – trang 29)

 

Ai đã từng sống đến tuổi bảy mươi mới cảm nhận được sự hữu hạn của đời người, mới thấy mỗi giây phút được sống là trân quý biết chừng nào, nhất là được sống bên người mình yêu quý. Người đàn bà trong gia đình càng thấy hạnh phúc vô cùng lớn lao trong mỗi niềm vui bé nhỏ. Truyền thống văn hóa gia đình của dân tộc ta là người đàn ông gánh vác công cuộc xã hội, còn người đàn bà giữ lửa hạnh phúc cho từng gia đình. Nay, xã hội có thay dổi nhưng với người bình thường vẫn thấy:

 

Tuổi bảy mươi gần đất lại gần mây

Quá nửa đời mỗi ngày thêm điềm tĩnh

Mái ấm gia đình… nụ cười mãn nguyện

Hạnh phúc đong đầy nguyên vẹn tròn vuông.

(Tuổi bảy mươi – trang 51)

 

Ở mỗi gia đình thì hạnh phúc nào lớn hơn vợ chồng hòa thuận, con cái sum vầy, yêu thương, đùm bọc. Chỉ cần một chút “hơi nồng ấm” là an nhiên sống, mặc cho cuộc đời vần xoay. Như vậy có ích kỷ lắm không? Nhưng suy cho cùng, mỗi cá thể con người, mỗi gia đình “bén hơi nồng ấm” thì xã hội ấm nồng biết bao nhiêu:

 

Miễn chúng mình còn bén hơi nồng ấm

Thì mặc tình cho lá đổ phai phôi.

(Nụ cười xanh – trang 134)

 

Xin khép mục này bằng lời thơ của chính tác giả. Ta cũng không đòi hỏi gì nhiều ở tác giả “Điều em cần”. Cứ chấp nhận:

 

Tuổi bảy mươi chạm vào thơ thời muộn

Có đôi khi luống cuống bởi ngôn từ

Thả hồn thơ vào trăng sao mây gió

Tìm chút lời chút ý viết thành thơ.

(Chạm vào thơ – trang 24)

 

II.              BAO NHIÊU ƯỚC VỌNG THỜI SON TRẺ

 

Tuổi trẻ qua nhanh, tuổi già đến không chậm nhưng mỗi đời người vẫn kịp vẽ nên những bức tranh mơ ước tươi đẹp. Khát vọng được sống đẹp, hạnh phúc là ước vọng muôn thuở của con người. Hạnh phúc không tự đến mà phải được nuôi dưỡng bởi truyền thống văn hóa gia đình, những người quanh ta:

 

Mẹ ru em thuở nằm nôi

Anh ru em thuở một thời xuân xanh

Em ru anh lúc thăng trầm

Anh ru em lúc khó khăn biển đời.

(Tự ru – trang 19)

 

Tác giả gọi là “ru” nhưng thật ra là “gởi, trao, xin” để “thời xuân xanh” vượt qua “lúc khó khăn, lúc thăng trầm” trong “nửa chiều phù du”:

 

Gởi anh ngày tháng chứa chan

Xin anh trao lại nồng nàn hương yêu

Gởi về anh áng mây chiều

Xin anh một chút phiêu diêu ánh vàng.

(Nửa chiều phù du – trang 82)

 

Nếu cuộc đời bằng phẳng, là con đường thẳng tắp đi đến tương lai thì thuở thanh xuân tác giả Lâm Băng Phương không có những băn khoăn đầy tâm trạng:

 

Nếu mai trên bước thăng trầm

Tình cờ gặp nhau nhớ hỏi

Đường trần đôi chân có mỏi

Đành lòng để mất nữa thôi.

(Đành lòng để mất nữa thôi – trang 113)

 

Nhưng may quá, đọc thơ Lâm Băng Phương, ta thấy con đường tình rất bằng phẳng, ước mơ hạnh phúc thật viên mãn. Trong mơ cũng chỉ có thể đẹp như thế này:

 

Gặp em có phải tình cờ

Hữu duyên nên thành tương ngộ

Nhịp tim thụp thình mừng rỡ

Đời này cứ ngỡ như mơ.

(Đời ngỡ như mơ – trang 150)

 

Đọc hết tập thơ, tôi chưa thấy những lời bi quan tiêu cực khi tác giả nói đến cuộc sống. Tôi vẫn tin chẳng có cuộc tình nào mà không sóng gió; gia đình nào chẳng có lúc vui lúc buồn, lúc khó khăn lúc đầy đủ; mơ ước nào chẳng khi được khi mất nhưng phải là người lạc quan, tin tưởng vào sự tốt đẹp của xã hội, của con người mới có cái nhìn tốt đẹp vào cuộc sống. Và, trước hết, con người ấy phải có tính thiện lương, an lạc, chấp nhận triết lý “đời là bể khổ!” để đi hết đường đời:

 

Lầm lụi nhân gian đã nửa đường

Phong trần một kiếp mãi còn vương

Bao nhiêu ước vọng thời son trẻ

Lỡ vác đành nâng chẳng chịu nhường.

(Bình thường – trang 159)

 

III.          KẾT: NẮNG KHÔNG CÒN LUNG LINH/ SẮC THU VƯƠNG BỊN RỊN

 

Người phụ nữ với muôn ngàn công việc có tên, không tên đã ngốn hết thời gian trong mỗi ngày. Rồi đâu chỉ quanh quẩn với bốn bức tường nhà, quây quần bên chồng con. Người phụ nữ hiện đại còn “xông vào xã hội” cùng chồng lo toan cuộc sống, nuôi dạy con cái tưởng chừng như không còn thời gian cho riêng mình. Vì vậy, ta càng yêu quý hơn khoảng lặng mà Lâm Băng Phương dành riêng cho mình:

 

Có những đêm gối mộng vào bóng trăng

Gieo vần thơ cho hồn say lãng mạn

Đệm nốt nhạc khai điệu đàn vương vấn

Gởi về em tình ngan ngát ngọt lành

(Có những lần – trang 153)

 

Rồi từ đó, bật lên những câu chữ rất thơ sẽ neo vào lòng người đọc rất lâu:

 

Tháng chín gió khẽ qua thềm

Lượt là ôm vai trìu mến

Quanh đây thoảng hương Lài dịu

Thu về lá trút chao nghiêng.

(Tháng chín vàng thơm tóc em – trang 126)

 

Nói chung, người đọc có thể khó tính đòi thơ Lâm Băng Phương trau chuốt hơn nữa, chắc lọc hơn nữa, chọn từ ngữ đắc địa hơn nữa… nhưng nên biết rằng đây là tập thơ đầu tay của một người ở tuổi “xưa nay hiếm” thì mới thấy tất cả đều không cần. Chỉ cần phía sau câu chữ có một tấm lòng chân thành! Tôi đọc thơ Lâm Băng Phương với tâm thế ấy!

Cảm ơn tác giả đã tặng sách!

Người viết: Ngô Văn Cư