(Đọc ĐÔI MẮT THỦY NGUYÊN của Duy Toàn
Một tập sách 254
trang với 3 truyện, có thể gọi là truyện vừa (Tính về độ dài; không ngắn và
dung lượng mở rộng biên độ như một tiểu thuyết) của Duy Toàn ( Lưu Lãng Khách)
là một tập sách dễ đọc... một mạch. Dễ đọc vì câu chuyện được kể mạch lạc theo
trình tự thời gian; nhân vật hoạt động trên trình tự thời gian trước sau ấy. Đó
là tâp ĐÔI MẮT THỦY NGUYÊN của Duy Toàn do NXB Hội Nhà văn cấp phép năm 2017.
Thơ trên báo Bình Định
Bài trước, tôi đã
nói đến LŨ LỤT, NHÀ CAO NHÀ THẤP VÀ HÀNG CỨU TRỢ, bây giờ lại nói đến lũ lụt và
hàng cứu trợ thì có nhàm chán hay không? Xin thưa rằng KHÔNG! Bởi vì bây giờ
nói ở một khía cạnh khác bằng cách nhìn khác.
LŨ LỤT
Những trận mưa lớn kéo dài thường xảy ra lũ lụt. Lũ thường xảy ra trong thời gian ngắn nhưng dòng chảy với tốc độ cực lớn, có thể cuốn mọi thứ nới dòng chảy đi qua. Nó là kết quả của những trận mưa lớn hoặc do các hồ chứa nước xả ra ở những vùng có độ dốc cao; nơi cây cối bị đốn chặt, phá hủy và đất không còn khả năng giữ nước. Lụt là nước từ sông hồ dâng lên ngập một vùng đất sau khi nước mưa không trôi kịp về biển. Nước lụt dâng chậm hơn lũ và thường ngâm trong một thời gian dài. Như vậy khi có lũ lụt thì nhà trên cao bị lũ quét; nhà dưới thấp thì lụt ngập. Có khi nhà, vườn ở trên cao gặp lũ quét cũng hư hại không kém gì nhà, vườn ở vùng đất thấp bị ngập lụt. Có lẽ từ thực tế ấy mà có câu “Lụt thì lút cả làng” chăng?
LŨ LỤT
Sống ở Miền Trung
VN mà nói đến chuyện lũ lụt là thừa. Vì chẳng năm nào nước lụt chẳng vào nhà.
Có khi đợt lụt này nước vừa rút ra khỏi vườn thì đợt lụt khác đã ùa tới. Nhà ở
trên cao còn đỡ chứ nơi chỗ trủng thì cả tháng mất ngủ là chuyện thường. Đâu
phải chỉ lo dọn đồ đạc đi và dọn về là xong đâu. Cả trăm thứ không tên trong
mùa lụt. Từ cây chổi; cái đòn; cây củi; chai lọ; đến lúa gạo phải dời lên chỗ
cao. Những năm còn nhà tranh, nền đất còn phải trữ tro bếp để khi nước rút rồi
có thứ rải lên nền nhà cho... mau khô. Ngày trước, dù có lụt to, người dân cũng
ung dung lắm, ai cũng tính được con nước sẽ ngập đến bao nhiêu khi người dân
nhìn lượng mưa mà... đoán; nhìn nước chân “Có
nước đồng nước sông mới nhẩy”. Vì thế mà người dân đủ thời gian mà tránh
lụt, di dời vật dụng lên chỗ cao... sự thiệt hại chỉ rơi vào những nhà tạm bợ,
khó khăn nên khó khăn càng khó khăn hơn. Bây giờ thì khác rồi. Đôi khi không có
“nước đồng” mà nước “sông vẫn nhẩy” vì các hồ chứa nước, thủy điện xả lũ...
khiến người dân không kịp trở tay. Đất đá từ núi lở tràn về; nước từ hồ chảy
ra, từ trời trút xuống; gió quăng quật... khiến sức người không chịu đựng nổi.
Không thể đổ lỗi hết cho các hồ chứa nước, các thủy điện nhưng chắc chắn chúng
góp phần không nhỏ trong việc thiên nhiên tàn phá. Bởi ai cũng biết mưa sẽ có
lụt nhưng nước lại đọng trong các hồ chứa rồi... xả ra một lượng lớn thì ở hạ
lưu chỉ có chết! Nhưng đó không phải là chuyện chính trong bài này. Những người
có trách nhiệm sẽ có cách khắc phục! Mà, tôi muốn nói rằng chuyện lũ lụt và khó
khăn trong mùa lũ không hề xa lạ với người miền Trung.
